A. Aplicabilidad e relevancia

 

-O plan debería redactarse a continuación dun plan estratéxico de saúde mental e non antes de, como neste caso.

 

-No plan non figuran presupostos nin persoal para a súa execución, dous aspectos cruciais para a súa aplicabilidade.

 

-Non existe unha análise polo miúdo das debilidades actuais como parte necesaria para poder melloralas.

 

B. Contido e estrutura do Plan

 

-As liñas estratéxicas están tratadas como pertencentes á mesma orde da realidade e coa mesma posibilidade de aplicación (xenética, psicoloxía, intervencións preventivas, terapéuticas…). A ontoloxía é moi confusa e da unha sensación de totum revolutum.

 

-Malia as declaracións de intencións, segue a ter pouca énfase no social.

 

-O modelo clínico proposto inclúe “impulsividade” e non “sufrimento” como adoitan facer moitos outros modelos (ex. Schneidemann).

 

-As necesidades de saber epidemiolóxico son unha constante dende hai máis de vinte anos, tendo escoitado en moitas outras ocasión propósitos de enmeda semellantes que, até o de agora, nunca se cumpriron. Debería facerse máis explícita tal necesidade e asegurar dun xeito indiscutíbel o seu cumprimento, con prazos ben fixados. Neste senso, somos coñecedores do encargo á Sociedade Española de Epidemioloxía Psiquiátrica dun estudo sobre das relacións entre ideación suicida e intento suicida, entregado fai aproximadamente un ano e aínda sen publicar.

 

-Non existe mención a necesidade de recuperar de xeito claro o papel das USM como nodo de acceso ao sistema e eixo central para calquera intervención comunitaria. Desta maneira e como en tantas outras ocasións o concepto “comunitario” baléirase de sentido.

 

-Nas axendas da USM deben figurar tempos para accións conxuntas, formación e coordinación.

 

-O fincapé nas “novas tecnoloxías” agocha e minimiza as variables “compromiso” e “continuidade terapéutica” que ten demostrado influencia decisiva no suicidio.

 

-O obxectivo “diminuir a ideación suicida” parécenos de moi difícil cumprimento e, tal vez, deberíamos quedarnos en diminuir os actos suicidas.

 

-O suicidio aparece como algo uniforme (en consonancia con algúns modelos) habendo outros moitos que reflexionan e proporcionan chaves no suicidio contemplando diferentes modalidades ou respondendo a distintas condicións e estruturas clínicas.

 

-Hai pouca mención ao subxectivo e os intentos de categorización caen no risco de homoxeneización.

 

-A posibilidade de códigos debe polo menos analizarse dende unha perspectiva ética e de estigma.

 

-Na lectura xeral, hai unha impresión de medidas controladoras que contradí os principios de autonomía e empoderamento. O espíritu é de implementar maiores medidas de control e maior vixianza mediante escalas e protocolos. Neste sentido, a guía GPC elaborada por profesionais galegos e citada na bibligrafía dí: “...recoméndase non substituír a entrevista clínica polo emprego de escalas auto e heteroaplicadas...”.

 

-Deberíase aportar o dato dos suicidios nas unidades de agudos e noutros dispositivos como unidades de rehabilitación ou residenciais. Son necesarios datos sobre os suicidios en plantas médicas ou cirúrxicas dos hospitais. De esta xeito, fica sen facerse unha análise sobre as posibilidades de mellora nos ambientes terapéuticos dos dispositivos de internamento psiquiátrico ou médico. E tampouco se valora a necesidade de crear algún tipo de comisión que analice incidentes críticos.

 

-As dúas ilustracións que tratan de organizar os axentes implicados están ben elaboradas pero lamentáblemente todo o que segue non permite entender como se vai realizar efectivamente.

 

-Na parte estatística insístese moito na baixada de 2015 pero deberían incluírse os datos do 2016 para un plan que se vai facer efectivo no segundo semestre do 2017.

 

-Da lectura dos artigos citados na bibliografía sobre a relación entre suicidio e crise se conclúe que existe relación entre desemprego e suicidio, pero o plan non fai referencia posteriormente a esta cuestión (estes achádegos talvez levarían a recomendar maiores medidas de protección social).

 

-Os programas prestados na actualidade polos servizos de psiquiatría son máis ou menos descritos pero non se aporta ningún dato sobre os mesmos.

 

-Encanto aos centros de menores e sociosanitarios, habería que valorar se as variacións de personal e a temporalidade van permitir as accións formativas eficaces. Tampouco se fai mención á posibilidade de realizar interconsulta dende o sistema sanitario público a estes centros ou retomar o programa sociosanitario.

 

-Non se propón ningún cambio organizativo dando por boas as actuacións realizadas até o de agora.

 

-En xeral, é demasiado teórico e conformista, unha declaración de intencións e sen un diagnóstico preciso da situación.

 

C. Aspectos formais

 

-O prazo establecido para a súa revisión é obxectivamente moi curto.

 

-O plan debería estar redactado en galego.

 

-O título: “...do suicidio de Galicia...” debería ser modificado por “...do suicidio en Galicia...”.

 

-A palabra “prevención” debería substituirse por “intervención”.

 

-Debería figurar autores e metodoloxía empregada para a súa redacción (a quen se lle encargou, que vinclulación laboral teñen co servizo galego de saúde, como se fixo e por qué se elixiu tal metodoloxía).

 

-Tamén debería facerse mención a que departamentos públicos se implicaron (sanidade, educación, xustiza, servizos sociais…).