Despois da pandemia, o mundo por fin semella estar de regreso. Asistimos a uns tempos onde coliden os vellos problemas cunha certa conciencia da necesidade de cambio, esluída nunha constelación de ideoloxías, conviccións individuais e opinións de expertos.

A saúde mental, logo de meses onde se viu na obriga de estruturarse ao redor do contaxio, o confinamento e a vacinación, reapareceu de moi distintos xeitos, ás veces mesturados sen demasiada coherencia: o traumático, o apoio social, a infancia e a adolescencia, os dós, a rede asistencial, o económico, as normas, as ausencias, a consulta telefónica, os psicofármacos, o illamento, a soidade, a desigualdade, o vínculo, a vellez. Tal amoreamento do discurso levou a afirmar que a seguinte vaga será de saúde mental.

O vindeiro mes de Novembro, a Asociación Galega de Saúde Mental organizará as súas xornadas, coa intención de ser presenciais e de situalas xusto nesta encrucillada, entre as dificultades asistenciais crónicas do pasado e a construción dunha saúde mental na que o acontecido non fique no baleiro e no esquecemento. Decidimos titulalas “Novo trato” para así resoar coa necesidade dun cambio nos modelos de relación entre o sistema sanitario e os seus usuarios, e entre as xerarquías sanitarias e os traballadores. Novo trato é tamén un xeito de traducir o New Deal co que Estados Unidos abordou unha crise socioeconómica e de país. Por último, Novo Trato tamén fai mención á urxencia por atopar puntos de encontro entre os profesionais da saúde mental para así erguer unha referencia progresista e de saber fronte a un modelo que amosou unha ineficacia de longo percorrido nos anos previos á COVID e que demostrou unha incapacidade absoluta para soster e aliviar o sufrimento das persoas durante os meses de pandemia.

As xornadas arelan contribuír a ese cambio necesario no xeito de entender e deseñar a asistencia á saúde mental. Asistimos á perspectiva dunha inversión económica ao través do plan estratéxico pero tamén sabemos que é preciso unha firme posición teórica e a unha esixencia de cumprimento do mesmo. Do contrario, volveremos aos días onde os plans ficaban esquecidos nos caixóns e o paradigma dominante tiña máis de poder que de saber.

Ademais dunha mirada ao futuro, as xornadas tamén serán un final de camiño. Remata un tempo, comeza outro. Como noutras transicións da existencia, talvez é necesario trazar unha marca que dea conta dunha fin e sinale un principio. A actual xunta non se presentará as eleccións e convida a os socios e as socias a participar no proceso e na votación onde se decidirá equipo e programa. En tempo e forma, e de acordo cos nosos estatutos, recibiredes a información sobre a apertura do proceso electoral, o período de recepción de candidaturas e a convocatoria para a asemblea extraordinaria.

Cando o universo xiraba ao redor da agricultura, Novembro era o mes onde brotaban algunhas raíces como último agasallo da terra antes da súa hibernación.

A AGSM propón un Novembro distinto após a conxelación da vida, con xornadas presenciais, Siso saúde (haberá novo número) e eleccións.

Agardamos contar convosco.

Unha fonda aperta,

Xunta directiva da Asociación Galega de Saúde Mental-Asociación Española de Neuropsiquiatría.